Tüp Bebek Tedavisinde Ovülasyon İndüksiyonu (Yumurtalıkların Uyarılması)
İnfertilite tanısı hem kadın hem erkek hem de kadın veya erkek kaynaklı olabilir. Kadın kaynaklı infertilite nedenlerinden biri de yumurtlama bozukluklarıdır. Tüp bebek tedavisinin temel amacı sağlıklı yumurta hücreleri ile sağlıklı sperm hücrelerinin laboratuvar ortamında birleştirilmesi ve elde edilen embriyonun doğru zaman diliminde rahim içerisine transferinin sağlanmasıdır. Basit şekilde anlatılan tüm bu süreçlerin başarıyla tamamlanması için kadınlardan toplanacak yumurtalara duyulan gereksinim kritik derecede önemlidir. Tüp bebek tedavisi sırasında başvurulan bir tedavi yöntemi olan ovülasyon indüksiyonu; diğer bir deyişle yumurtalık uyarılması düzensiz veya yetersiz yumurta üretimi olan kadınlarda yumurta üretiminin uyarılması için uygulanan ilaç tedavisi şeklinde tanımlanabilir. Bu yazımda ovülasyon indüksiyonu hakkında bilgi aktaracağım, faydalı olması dileğiyle…
Ovülasyon İndüksiyonu Nedir?
Döllenme yeteneğine sahip daha fazla yumurta hücresi elde edebilmesi amacıyla gerçekleştirilen tedavi basamağı ovülasyon indüksiyonu ya da yumurtalıkların uyarılması olarak adlandırılır. Yumurtalıkların uyarılması amacıyla kadın hastalara çeşitli hormon ilaçları verilir. Gebelik ihtimalinin artırılması adına daha çok sayıda sağlıklı embriyo elde edilmesi için gerekli sağlıklı yumurta hücrelerine sahip olmak için yumurtalıkların uyarılması kritik bir aşama olma niteliği taşır. Doğurganlık artırıcı ilaçların kullanıldığı bu tüp bebek tedavisi aşamasında düzenli olarak transvajinal ultrason çekilmesi gerekebilir. Yumurtalar takip edildiğinde foliküller belirli bir büyüklüğe eriştiğinde çatlatma iğnesinin uygulanması gerekebilir. Karar, hasta özelinde Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanları tarafından verilir.
Ovülasyon İndüksiyonu Kimlere Uygulanır?
Yumurtlama indüksiyonu, yumurta salınımında sorun olan veya seyrek yumurtlayan kadınlar için yaygın şekilde uygulanan bir tedavidir. PCOS gibi yumurtlama sürecini kesintiye uğratan bozuklukları olan kadınlar da yumurtlama indüksiyonundan yararlanabilir.
Yumurtlama indüksiyonu aynı zamanda birden fazla olgun yumurtayı toplama ve laboratuvar döllemesinde kullanmak üzere salmaya teşvik ederek in vitro fertilizasyon (IVF) ile birlikte de sıklıkla uygulanır. Tüp bebek tedavisi kapsamında uygulandığında bu tedaviye tipik olarak kontrollü yumurtalık hiperstimülasyonu denir.
Ovülasyon indüksiyonunun kullanılıp kullanılmayacağını belirlerken doktorlar genellikle bazı kriterleri göz önünde bulundurur;
- PKOS gibi yumurtlama sürecini etkileyen hastalıkların,
- Hormon dengesizliğinin,
- Yumurtlamayı dolaylı olarak etkileyebilecek yeme bozuklukları, tiroit bozukları ve obezite gibi hastalıkların uzmanlar tarafından değerlendirilmesi ovülasyon indüksiyonu tedavisi kararının verilip verilmemesi üzerinde etki sahibidir.