Azospermi Ve Kısırlık
PROF. DR. HEDİYE DAĞDEVİREN

Menide, yalnızca seminal bezlerin ve prostat bezlerinin sıvılarının olması, spermin bulunmaması olarak tanımlanabilecek olan azospermi, nedenlerine bağlı olarak iki gruba ayrılır:

Azosperminin nedenleri nelerdir?

Nedenleri iki grup üzerinden ele almak sağlıklı olacaktır. Birincisi; testislerde yeterli sperm üretiminin yetersizliğine bağlı azospermi, ikincisi ise; sperm kanallarındaki tıkanıklığa bağlı azospermi.

Peki, testislerde yeterli seviyede ya da hiç sperm üretilememesinin nedenleri nelerdir?

Bazı baba adaylarında beyinden salgılanan ve sperm üretimini kontrol eden hormonlar az olabilir ya da hiç olmayabilir. Bu durum hipogonadizm olarak adlandırılır. Ancak beynin ürettiği hormonlar baba adayına dışarıdan verilirse sperm üretimi normale dönebilir. Bundan dolayı öncelikle baba adayının hormon seviyelerine bakmak gerekmektedir. Sperm üretiminden sorumlu olan Y kromozomundaki bazı gen bölgesindeki eksiklikler de bu duruma sebebiyet verebilmektedir.

Baba adayında normalde 46 tane kromozom olması gerekirken bazen bir tane cinsiyet kromozomu fazladan olabilir. Bu duruma ‘Klinefelter sendromu’ denir. Testis büyümesini olumsuz yönde etkileyen bu rahatsızlık, küçük testisler ve penis, zayıf kemikler, yüz ve vücut kıllarında azalma, düşük kas yapısı olarak belirti verirken, testosteron üretiminin az olmasına da neden olur. Bunun yanında azospermik baba adaylarının bir bölümünde inmemiş testis öyküsüne de rastlanabilir. İnmemiş testisler, sağlıklı sperm üretimine engel olurken, radyoterapi ve kemoterapi de sperm üretimini sağlayan kök hücrelerin sayısını azaltabilir ya da sıfırlayabilir.

Tetkik ve tedavi ne şekilde gerçekleşir?

Azospermi nedeniyle uzmana başvuran baba adaylarına çok yönlü tetkik ve muayeneler yapılır. Çıkan sonuçlara göre azospermi hangi nedenden kaynaklanıyorsa, ona yönelik olarak destekleyici tedaviler uygulanır. Ancak menisinde hiç sperm olmayan baba adayı da çocuk sahibi olabilir. Çünkü bu durumda dahi testislerde sperm üretimi olabilmektedir. Bundan ötürü azospermik baba adayına kesin bir şekilde tamamen kısır denmesi doğru olmaz.

Sizi Aramamızı İster misin?